Dün çıkarılan yeni KHK ile devlete döviz borcu olanlara TL ile ödeyebilme seçeneği sunuldu. Hesaplamada ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın 2 Ocak’ta açıkladığı 3.5338 TL’lik dolar ve 3.7086 TL’lik Euro kuru baz alınacak.

Yeni KHK ile ön ödemeli konut satışında tüketicinin cayma süresi 24 aya indirilirken, Türkiye Varlık Fonu’nun kaynakları da genişletildi. Terör eylemlerinde yaralananlara aylık bağlanması hakkı getirilirken, şirketlerin eski sahiplerine dava açılabilmesi hükmü getirildi.

Yeni KHK ile yapılan düzenlemelere göre, kamu idareleri, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) özelleştirme programında bulunan kuruluşlar, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait işletmeci kuruluşlar, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ve sermayesinde doğrudan veya dolaylı olarak kamu payı olan özel kanunlar ile kurulmuş anonim ortaklıkların yabancı para alacaklarına TL düzenlemesi getirildi.

2017 SONUNA KADAR SABİT KUR

Bu kurumların yabancı para cinsinden yurtiçindeki alacakları, borçlunun talebi üzerine, Merkez Bankası tarafından 2 Ocak’ta açıklanan döviz alış kurundan tahsil edilebilecek. Söz konusu tarihte dolar alış kuru 3.5338 TL, Euro kuru 3.7086 TL idi. Sabit kur ile tahsilat ise 2017 yılının sonuna kadar geçerli olacak. Düzenleme ile başta enerji ve inşaat şirketleri borçlarını düşük kurdan ödeme hakkına sahip olacak.

Öte yandan kamu bankaları batık kredilerini varlık yönetim şirketlerine satabilecek. Kamu bankalarının alacak satışını ise Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) yapacak. Devlete ait ticari kuruluşlar da Türkiye Varlık Fonu kaynağına eklenebilecek.

DÜZENLEME KAMU BANKALARINI KAPSAMIYOR

Kamu bankası yetkilileri ise düzenlemenin kendilerini kapsamadığını ifade etti. Ancak özel kanunlarla kurulmuş anonim ortaklıkların da KHK’da yer alması soru işareti oluşturdu. Öyle ki kamu bankaları da özel kanunlu kurumlar statüsünde. Bankacılık kanunu gibi özel kanunlar, genel kanunların üzerinde kabul ediliyor. Kamu bankalarını kapsaması için KHK’da kamu sermayeli finansal kuruluş ibaresinin yer alması gerektiği belirtiliyor.

‘10 MİLYAR DOLARLIK ALACAK TL İLE ÖDENECEK’

Başbakan Binali Yıldırım, 30 Kasım’da bir televizyon kanalındaki açıklamasında, “Eximbank, TMSF alacakları ile 4.5G gibi sözleşmelerde toplam 10 milyar dolarlık alacak TL ile yapılacak.” ifadelerini kullanmıştı. Yıldırım, bu miktarın çekilmeyeceği için, piyasayı rahatlatıcı etki yapacağını dile getirmişti.

KUR DÜŞERSE FİRMA ZARARLI

Döviz kuru yükselmeye devam ederse TL ile ödeme yapmayı seçen firma avantaj elde ederken, yeni düzenleme ile kur 3.5338 TL’nin altına inerse riski ise firma üstlenecek.

KİT’LER VARLIK FONU’NA AKTARILABİLECEK

Bakanlar Kurulu, KİT’lerin bağlı ortaklık, işletme, varlık ve iştiraklerindeki kamu paylarının, kamu tüzel kişiliği olan ticari amaçlı kuruluşlardaki kamu paylarının, kamuya ait ticari kuruluşların varlıkları ile Hazine’ye ait paylarını da Türkiye Varlık Fonu’na aktarabilecek.

KAMU BANKALARI BATIK KREDİLERİNİ SATABİLECEK

KHK ile özel bankalarda olduğu gibi kamu bankalarına da takipteki alacaklarını varlık yönetim şirketlerine devretme yetkisi getirildi. Kamu bankalarının alacaklarının varlık yönetim şirketlerine satışında uygulanacak usul ve esasları ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) belirleyecek. Kamu bankaları, takipteki alacaklarını varlık yönetim şirketlerine satabilirken, satışı ise TMSF yapacak.

TERÖR GAZİSİNE AYLIK

Yabancılara konut satışında rekor!

KHK ile terör eylemleri sırasında yaralanan ancak “malul” sayılmadıkları için aylık bağlanamayanlara da hak tanındı. Terör eylemlerinde yaralananlara talep ettikleri takdirde, derecelerine göre aylık bin 403 TL ile 2 bin 149 lira arasında aylık bağlanabilecek.

MİT YURTDIŞI BAĞLANTILI ŞİRKETLERİ ARAŞTIRACAK

Bir önceki KHK ile getirilen terör örgütleriyle ilişkili olan kişi ve şirketlere konulan ihale yasağına yönelik düzenleme de değiştirildi. Kamu ihaleleri için terör örgütleriyle bağlantılı gerçek ve tüzel kişileri; Emniyet Genel Müdürlüğü, yurtdışı bağlantılı gerçek ve tüzel kişileri ise Milli İstihbarat Teşkilatı MİT) araştıracak.

KHK ile Merkez Bankası’nın, banknot basımıyla ilgili mal ve hizmet alımlarının yanı sıra dış kaynak temini ve danışmanlık hizmet alımları ile teknolojiye ve güvenliğe ilişkin mal ve hizmet alımları da Kamu İhale Kanunu’ndan muaf tutuldu.

ŞİRKETLERİN ESKİ SAHİPLERİNE ŞAHSİ SORUMLULUK DAVASI

Kayyumların, şirketlerin eski sahipleri ve yöneticileri aleyhine şahsi sorumluluk davası açma imkanı da getirildi. Bu davalarda, şirketin genel kurulu veya yetkili kurulunun kararının aranmasına gerek duyulmayacak. Şirketlerin eski ortaklarının hak ve payları, soruşturma veya davanın açıldığı tarihten soruşturma, kovuşturma veya davanın kesin hükümle sonuçlandığı tarihe kadar devir ve temlik edilemeyecek. Ortaklık hak ve paylarına ait temsil ve idare yetkisi ise kayyum tarafından kullanılacak. Devir ve temlik yasağı Cumhuriyet savcılığı veya mahkeme tarafından resen ticaret sicili müdürlüklerine bildirilecek.

‘ÖİB 2 MİLYAR DOLARLIK İŞLEMİ TL İLE YAPABİLİR’

Ekonomi yetkilileri, özelleştirmesi geçmiş yıllarda yapılmış, tahsilatı bu yıl gerçekleştirilecek yaklaşık 2 milyar dolarlık işlem bulunduğunu, bu ödemelerin de KHK kapsamında tahsil edilebileceğini söyledi. Hükümet özelleştirme işlemlerini TL’ye geçme kararı verene kadar dolar ile gerçekleştiriyordu. Özelleştirme uygulamaları taksitli gerçekleştirildiği için tahsilat ödemenin yapılacağı gündeki kurdan gerçekleştiriliyordu. Orta Vadeli Program’da 2017 için ise 17.8 milyar TL özelleştirme geliri öngörülüyordu.

KHK İLE TMSF’DEN 3, BDDK’DAN 2 KİŞİ GÖREVDEN ALINDI

683 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile çeşitli kamu kurumlarından 367 kişi ihraç edilirken, 124 kişi de görevine iade edildi. Görevinden ihraç edilen isimler arasında, Bank Asya’nın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) geçişi sonrası yönetim kurulu üyesi olarak görevlendirilen Mehmet Ali Gökçe ve Fon Başkan Yardımcısı Zülfükar Ş. Kanberoğlu da yer aldı. Fon Denetçisi Murat Sarıtaş ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nda (BDDK) Bankalar Yeminli Murakıbı Ergun Erdem ile Bankacılık Uzmanı Seray Keşir de görevinden uzaklaştırıldı.

4.5G’DE 220 MİLYON TL FARK ÇIKIYOR

4.5G ihalesinin son taksiti 657 milyon Euro da TL’ye çevrilebilecek. Böylece, dünkü kura göre devlet aleyhine 220 milyon lira fark oluşacak.

KHK ile yapılan kamu alacaklarının TL ile ödenmesine yönelik düzenlemenin ise en çok 4.5G ihalesini etkilemesi öngörülüyor. Başbakan Binali Yıldırım, daha önce ödemenin TL ile yapılacağını belirtmişti. Ancak, ödemenin yapılacağı günkü kurun esas alınacağının belirtilmesi operatörlerde hayal kırıklığı oluşturmuştu. Yeni düzenlemeyle nisan ayında yapılacak son taksit olan 657 milyon 171 bin 462 Euro, devletin kasasına TL olarak girecek. Vodafone, ödemeyi peşin yapmıştı. 657 milyon Euro’nun 413.8 milyon Euro’sunu Turkcell, 243.3 milyon Euro’sunu ise Türk Telekom yapacak.

2 Ocak’taki 3.7086 TL’lik Euro kuruna göre devletin kasasına nisanda 2 milyar 438 milyon 40 bin TL girecek. Kur dün 4 TL seviyesindeydi. Dünkü kurdan hesaplandığında devlet aleyhine 220 milyon TL’lik fark oluşuyor.